Krótki przewodnik po mieście, parking i trasa po Asyżu
“Quali sono i Parcheggi per Assisi per Centro Storico?”
Nei consigli ai viaggiatori spesso si sottovaluta un’esigenza indispensabile: l’indicazione di strade e parcheggi.
Chi si occupa di turismo, soprattutto di quello con una marcata indole culturale, tende soprattutto a concentrarsi nel descrivere le bellezze e gli inestimabili capolavori che popolano la località in questione, tralasciando, senza malizia, gli aspetti prettamente pratici che una visita comporta.
Ovviamente l’attrattiva e l’importanza che hanno musei, piazze, reperti archeologici surclassano facilmente l’interesse che si ha per strade e parcheggi, che però si rivelano indispensabili ad una piacevole visita. Soprattutto per chi giunge sul posto con un mezzo proprio, auto, moto o camper, queste informazioni si rivelano di vitale importanza per non incappare in spiacevoli imprevisti che potrebbero influire sull’itinerario che ci si era programmato, facendo perdere tempo e correndo il rischio di dover eliminare qualche voce dalla lista di attività che ci si era prefissato di svolgere.
La guida che stai leggendo, incentrata su Assisi Centro Storico, vuole assolvere a questo compito, guidando il visitatore passo-passo su tutto l’itinerario, indicando strade e Parcheggi per il Centro Storico di Assisi, non dimenticando di indicare tutti i luoghi di interesse che si troverà sul tragitto; questo perché capita che nella foga di giungere a destinazione e mettere al sicuro il proprio veicolo si trascurino tutte quelle bellezze che ci si trova sulla strada, ignorandole a causa dell’attenzione che bisogna prestare a trovare strade e rimesse, oppure, per l’entusiasmo di raggiungere il sito più importante e famoso, si trascurino quelli meno noti ma meritevoli anch’essi della giusta attenzione.
Con questa breve guida tutto questo potrà essere evitato. Verrà fornito un itinerario che guiderà il turista attraverso Assisi, guidandolo attraverso le vie del borgo, indicando tutti i luoghi di interesse che troverà sul proprio cammino, con una breve descrizione, in modo da fargli scoprire anche parti di città che non aveva messo in conto di vedere.
Si vuole regalare un’esperienza completa di quella che deve essere la visita ad una città ricca di storia e di arte come Assisi, evitando la tendenza che il turismo di massa ha creato, cioè quella di concentrarsi solo sulle attrattive più famose, tralasciando il resto, che merita la stessa considerazione e troppo spesso viene ignorato.
Il tour comprende una parte alla guida e, dopo aver incontrato il parcheggio, il percorso continuerà a piedi attraverso l’antico borgo. Il tutto sarà intervallato da utili consigli e descrizioni in merito al patrimonio artistico di Assisi, unendo le utili indicazioni stradali a interessanti parentesi informative prettamente turistiche.
SEI UN GRUPPO O UNA COMITIVA DI PIU’ DI 10 PERSONE ?
LEGGI LA PAGINA DEDICATA
PLAN PODRÓŻY KROK PO KROKU
Dojazd do Asyżu pociągiem lub samolotem
Dla kompletności informacji, poniżej wymienione są również alternatywy dla samochodu, przybywające do Asyżu koleją lub samolotem. Wskazówki, które zostaną podane w proseguo tego artykułu będą przydatne również dla tych, którzy zdecydują się na korzystanie z tych środków transportu.
- Pociągiem: Dworzec kolejowy w Asyżu to stacja Asyż/Santa Maria degli Angeli. Przejeżdżają tędy pociągi linii Ferrovie dello Stato: (Florencja-Terontola-Perugia-Foligno) (Rzym-Foligno-Perugia)
- Samolotem: najbliższe lotnisko to regionalne lotnisko Umbrii "San Francesco", które znajduje się w pobliżu Perugii, około 12 km od Asyżu. Lotnisko jest obsługiwane przez niektóre tanie linie lotnicze. Innym rozwiązaniem może być międzynarodowe lotnisko "Leonardo da Vinci" w Fiumicino (Rzym), które jest oddalone o około 230 km.
Samochodem, motocyklem lub kamperem
In questa guida ci concentriamo sul fornire indicazioni soprattutto per chi arriva ad Assisi con un mezzo proprio, aiutandolo a destreggiarsi in città e fornendo utili informazioni dove parcheggiare in tranquillità il proprio veicolo e godersi a pieno la città in tutta la sua bellezza. Le indicazioni stradali saranno intervallate da utili descrizioni del patrimonio artistico che via via si incontreranno lungo il tragitto.
Provenendo dalla Strada Statale 75, arteria che collega Foligno ad Assisi fino ad arrivare a Perugia, bisogna prendere l’uscita che si innesta su via Los Angeles. Si prosegue fino ad incontrare, all’incrocio con viale Patrono d’Italia, la Basilica di Santa Maria degli Angeli.
Bazylika Santa Maria degli Angeli
Santa Maria degli Angeli: la basilica di Santa Maria degli Angeli è una chiesa, di rito cattolico romano, sita ad Assisi, nella frazione omonima, costruita su progetto di Galeazzo Alessi con interventi di Jacopo Barozzi da Vignola a partire dalla seconda metà del Cinquecento. Ha la dignità di Basilica papale e al suo interno è presente la Porziuncola, la cappella dove si raccoglieva in preghiera Francesco d’Assisi, e per questo centro della spiritualità francescana. In cima alla facciata del tempio spicca la statua della Madonna in bronzo dorato modellata dal Colasanti e fusa dalla Fonderia Artistica Ferdinando Marinelli di Firenze. La Basilica, a croce latina, è lunga 126 metri e larga 65. L’interno della basilica, a tre navate, ha uno stile essenziale e semplice. Questo dovuto al fatto di dare maggiore risalto all’opera d’arte di maggior importanza che racchiude: la Porziuncola. La Fontana dei pellegrini, con 26 prese d‘acqua, sul lato sinistro esterno, fu donata dai Medici di Firenze nel 1610. L‘interno a tre navate, con una serie di cappelle laterali, si conclude con un transetto e un lungo coro con abside semicircolare.
Si prosegue lungo viale Patrono d’Italia. Lungo questa strada si costeggerà anche la stazione ferroviaria di Assisi. Le informazioni che seguono, quindi, risulteranno utili anche per chi arriva in treno e ha necessità di raggiungere il centro città in taxi o con un mezzo proprio noleggiato sul posto. Si segue il viale fino ad incontrare una rotonda: da qui bisognerà imboccare la strada provinciale 147 di Assisi (viale Giovanna di Savoia)
Aż spotkasz kolejne rondo, które pozwoli Ci wziąć Viale Vittorio Emanuele III.
Idąc dalej tą drogą przez około kilometr, po lewej stronie natkniemy się na Piazza Porta Nuova i dalej na parking o tej samej nazwie, koniec podróży samochodem przed kontynuacją pieszo.
Najlepszy parking: Assisi Porta Nuova
Il migliore tra i Parcheggi ad Assisi per il Centro Storico. La Piazza di Porta Nuova è una delle piazze più grandi e importanti della città di Assisi e rappresenta il luogo ideale per passeggiare mentre ci si gode la natura. Il modo migliore di raggiungere la zona è in macchina. Proprio su questa piazza si trova uno dei parcheggi Saba, che renderanno la visita molto più comoda fornendo una valida soluzione al problema del parcheggio. Questa struttura pubblica è dotata dei migliori servizi, anche di sicurezza, 24 ore su 24. Dal punto di vista dell’ubicazione, il parcheggio Porta Nuova risulta essere il migliore di tutta Assisi; posto in una posizione strategica, permette di raggiungere il centro in soli cinque minuti, facendo una piacevole passeggiata tra le vie della città. È l’ideale anche come parcheggio per i camper: la sua vicinanza al centro e la possibilità di arrivare così vicino alle mete turistiche, saranno sicuramente l’ideale per chi ama viaggiare in autonomia, avendo allo stesso tempo tutti i confort che un camper fornisce. Caratteristiche del parcheggio:
o Aperto 24h/24h
o Copertura rete cellulare perfetta
o Dotato di telecamere di sicurezza
o Dotato di posteggi speciali per persone con mobilità limitata
o Altezza massima fino a 2,05 metri
o Tariffe dai 10 ai 12 euro per l’intera giornata (a seconda della stagione) e 1,25 euro l’ora
o Maggiori info e contatti a: Tel. 075813707 tutto l’anno dalle 7.20 alle 20.40 http://www.sabait.it/it/parcheggi/assisi
Giunti qui, non resta che proseguire a piedi ed inoltrarsi tra la storia e la bellezza di Assisi, scoprendola e ammirandola man mano che la si percorre.
SEI UN GRUPPO O UNA COMITIVA DI PIU’ DI 10 PERSONE ?
LEGGI LA PAGINA DEDICATA
Trasa piesza
Arrivati a questo punto, non resta che mettersi le gambe in spalla e prepararsi a scoprire secoli di storia ed arte, passando per le tradizioni locali e per i sapori, che più di ogni altra cosa interpretano la cultura di un luogo suggestivo e a tratti mistico come la città di Assisi. Forte è la connotazione religiosa, dovuta alla figura mistica di San Francesco, a quello che ha rappresentato e continua a rappresentare per la cultura italiana e occidentale in generale, non solo dal punto di vista religioso. Ma Assisi non è solo questo e questa avventura tra le sue strade e i suoi monumenti la farà scoprire passo-passo.
Posto al sicuro il proprio veicolo, è tempo di incamminarsi. Il percorso parte dal parcheggio, che appena lasciato permette di imboccare via Borgo Aretino. Subito si entra in contatto con un pezzo di storia della città che, oggi come in passato, offre il benvenuto a chi entra ad Assisi: l’ingresso della Porta Nuova. Proseguendo lungo la via, una delle arterie principali della città, a pochi passi dalla Basilica di Santa Chiara e dalla Porta Nuova, sulla destra al numero 11 si passa accanto ad AssaggiAssisi.
AssaggiAssisi: Najpierw spróbuj typowych produktów, a potem wybierz swoją Super Kanapkę
E’ il posto ideale per cominciare la visita alla città partendo proprio dalla secolare tradizione gastronomica che la caratterizza. Qui si avrà l’occasione di degustare, in completa armonia con il luogo in cui ci si trova, tutto il meglio che la città e l’Umbria hanno da offrire al visitatore. Prodotti locali di altissima qualità, impossibili da trovare da un’altra parte, sapranno mettere in contatto il palato del visitatore con la cultura locale. Si può scegliere tra gustosi assaggi dei più pregiati salumi e formaggi del territorio, per scegliere come farcire il ghiotto super panino, fatto con pane locale sempre di giornata, da consumare mentre si visita la città oppure sul muretto-panchina davanti al negozio. Ma l’ideale è fermarsi un attimo, godere del gusto sprigionato da cotanta bontà coadiuvato dalla vista mozzafiato che si apre ai propri occhi. Di fronte ad AssaggiAssisi, infatti, si apre una vista spettacolare sulla vallata sottostante, ammirabile standosene comodamente seduti sul muretto che costeggia la strada e descrive un belvedere invidiabile. Il connubio tra sapore e vista sublime, darà alla visita una caratterizzazione sicuramente più immersiva nella cultura locale, tuffandosi a pieno nelle tradizioni gastronomiche e nell’immenso patrimonio culturale che le mura della città conservano e proteggono da secoli.
Seduti sul muretto panoramico a degustare un delizioso panino: esperienza totalizzante in grado di generare il mood perfetto per proseguire al meglio la visita ad Assisi.
Co powiecie na niepowtarzalne doświadczenie degustacji lokalnych produktów, mnóstwo sympatii, super kanapek i zapierających dech w piersiach widoków? Bajeczna, soczysta kanapka w plenerze po degustacji wszystkich lokalnych produktów.
Da AssaggiAssisi assaggi tutti i prodotti tipici locali, PRIMA di scegliere il tuo Super Panino. Lo staff ti guiderà in un giro di assaggi, raccontandoti le origini dei sapori dell’ Umbria, e in 10 minuti tu e tutti i tuoi amici e parenti in viaggio con te potrete assaporare il famoso Super Panino di Tonino il Contadino. Il Tutto a Solo 5 EURO! Economico no?
SEI UN GRUPPO O UNA COMITIVA DI PIU’ DI 10 PERSONE ?
LEGGI LA PAGINA DEDICATA
Kliknij tutaj, aby dowiedzieć się więcej
W Asyżu, po Panino, spróbuj GelaTonino!
To fajny, smaczny Deser lodowy, odpowiedni dla młodszych i starszych, do zjedzenia z roztopioną czekoladą!
Po minięciu AssaggiAssisi, w znacznie lepszym nastroju, kontynuując przez Borgo Aretino, natychmiast natkniemy się na jedną z pereł miasta: Bazylikę Santa Chiara.
Bazylika Santa Chiara
Pomysł wzniesienia kościoła ku czci św. Klary powstał wkrótce po jej pochówku, 12 sierpnia 1253 r., dzień po jej śmierci, w kościele św. Jerzego, miejscu wybranym już wcześniej na pierwszy pochówek św. Nowy kościół został konsekrowany 6 września 1265 roku przez papieża Klemensa IV. Oprócz ciała Świętego, w Bazylice przechowywany jest Krucyfiks z San Damiano, który przemówił do Świętego Franciszka. Budynek charakteryzuje się wykonaniem całej bryły z różowymi i białymi pasami kamienia Subasio oraz majestatycznymi łukami rampowymi podtrzymującymi dwie strony kościoła. Wnętrze jest zbudowane na wzór górnego kościoła św. Franciszka z jedną nawą zakończoną transeptem z wieloboczną absydą. Również tutaj galeria biegnie wzdłuż obwodu, ale, w przeciwieństwie do S. Francesco, na wysokości kapiteli filarów. W nawie, w pobliżu transeptu, dwie kaplice otwarte bocznie: św. Agnieszki z Asyżu i św. Nie były one częścią pierwotnego planu bazyliki, lecz zostały dodane w późniejszym czasie, jak to miało miejsce w górnej bazylice św. W części za krucyfiksem, obecnie prezbiterium (dawna kaplica Najświętszego Sakramentu), fresk Puccio Capanna (1340-46), Madonna z Dzieciątkiem uniesiona w górę ze świętymi Klarą, Janem Chrzcicielem, Janem Ewangelistą i Franciszkiem, oraz inne freski szkoły Giotta i Lorenzettiego. W lewym transepcie bazyliki panel z Życiem św. Klary autorstwa tzw. Mistrza św. Klary (koniec XIII w.); oddzielny fresk z Narodzeniem Giotta z XIV w. W lunetach sceny ze Starego Testamentu, podobne do tych z górnego cyklu w Bazylice Górnej św. Franciszka (koniec XIII w.). Ołtarz główny jest zamknięty kolumnadą z 12 wielobocznymi kolumnami, dziełem XV-wiecznego kamieniarza umbryjskiego, z bramą z XVIII wieku wykonaną z kutego żelaza. Nad ołtarzem głównym wznosi się okazały krzyż (1255-1260), którego autorstwo przypisuje się tak zwanemu "Maestro di Santa Chiara", ostatnio zidentyfikowanemu jako malarz Benvenuto Benveni da Foligno, który jest również uważany za autora panelu św. U stóp Chrystusa adorują Franciszek i Klara, a obraz przedstawia opatkę Benedettę, która go zamówiła. Klary", czyli Palmerino di Guido da Assisi (1330-1335), współpracownik Giotta w bazylice św. Franciszka, z wielką ekspresją przedstawił triumf chrześcijańskiego dziewictwa. W żaglu od strony absydy: Madonna z Dzieciątkiem i św. Klara; w przeciwległym żaglu św. Agnieszka Dziewica i św. Agnieszka z Asyżu, siostra św. W lewym żaglu znajdują się S. Caterina i S. Margherita, a w prawym S. Cecilia i S. Lucia. W prawym transepcie płyta Madonna della Cortina, typ bizantyjski Hodighitria, czyli Matka Boska, XIII w., przypisywana Mistrzowi św. Klary oraz sceny biblijne autorstwa tzw. ekspresjonistycznego Mistrza św. Klary (pierwsza połowa XIV wieku). W krypcie, zbudowanej w latach 1850-72, przebudowanej w 1935 roku w formach neogotyckich, zachował się sarkofag z ciałem św. Klary, znaleziony w 1850 roku. Niedawno wybudowano pomieszczenie, w którym wystawione są relikwie św.
Via Santa Chiara
Po minięciu Bazyliki, skręć w Via di Santa Chiara. Kolejnym punktem zwiedzania jest Katedra San Rufino i dom, w którym urodził się Święty. Z placu obok Bazyliki należy udać się na Salita degli Orti, a następnie przejść przez via Dono Doni. Na końcu tej ulicy, po lewej stronie, widać Katedrę San Rufino, a przed nią dom, w którym urodziła się Santa Chiara.
SEI UN GRUPPO O UNA COMITIVA DI PIU’ DI 10 PERSONE ?
LEGGI LA PAGINA DEDICATA
Katedra San Rufino
Katedra San Rufino jest miejscem kultu katolickiej parafii miasta Asyżu, kościołem macierzystym i katedrą diecezji Assisi-Nocera Umbra-Gualdo Tadino. Kościół stoi na placu o tej samej nazwie, pierwotnie był to taras utworzony w czasach rzymskich, być może (ale nie ma na to dowodów) forum rzymskiego miasta Asisium. Dolna część pochodzi z XII wieku, z trzema portalami flankowanymi przez rzeźbione lwy i gryfy. Szczególnie portal centralny ma bogatą ornamentykę, zwłaszcza w wielokrotnym pierścieniu ozdobionym płaskorzeźbami pędów winorośli, spirali, alegorycznych postaci i potwornych zwierząt; luneta mieści Chrystusa tronującego w cuglach, między słońcem, księżycem, Madonną karmiącą piersią i San Rufino. W prawym portalu znajduje się luneta z dwoma ptakami pijącymi ze źródła (symbol dusz chrześcijańskich pijących z łaski Bożej), a w lewym portalu dwa lwy wokół wazonu. Nad portalami biegnie poziomy pas z figurami zwierząt i korbami z głowami ludzkimi i zoomorficznymi; powyżej znajduje się galeria, z której wystają cztery zwierzęta. W środkowej części znajdują się trzy kunsztownie wykonane okna różane, wokół których umieszczono wysokie płaskorzeźby: wokół środkowego symbole Ewangelistów, a na dole trzech Telamonów. Część fasady pochodzi z końca XIII wieku i składa się z trójkątnego dwuspadowego zwieńczenia z gotyckim łukiem wewnątrz, w którym prawdopodobnie miał być umieszczony obraz lub mozaika. Na lewo od fasady wznosi się majestatyczna romańska dzwonnica, pochodząca w dużej mierze z czasów budowy Ugone'a, której dzwonnica ozdobiona jest podwójnymi lancetowymi oknami. Wnętrze w stylu bazyliki podzielone jest na trzy nawy przedzielone filarami. Dzisiejszy wygląd pochodzi z renowacji przeprowadzonej w 1571 r. przez Galeazzo Alessi; jedynie nad sklepieniami zachowały się ślady pierwotnego kościoła, w tym pozostałości kopuły. W wyniku prac konserwatorskich usunięto ołtarze boczne, a podczas operacji na lewej ścianie odsłonięto fragmenty muru z czasów rzymskich. Obecnie w katedrze znajduje się dziesięć mniejszych kantyn na przemian z posągami proroków, te ostatnie są dziełem Agostino Silvy z 1672 roku. Franciszka autorstwa Giovanniego Dupré (1882) po lewej stronie i św. Klary autorstwa Amalii Dupré (1888) po prawej stronie.
Kontynuuje o miejscach, które charakteryzują obecność św. Franciszka w Asyżu. Trasa prowadzi dalej do miejsca narodzin świętego, dzisiaj Chiesa Nuova, przechodząc przez Piazza del Comune. Z katedry idziemy via San Rufino, która prowadzi do rynku, a stamtąd, przez via Arco dei Priori, dochodzimy do Chiesa Nuova.
Plac Ratuszowy
Jest to serce Asyżu, gdzie dziś, tak jak i w przeszłości, odbywają się główne wydarzenia miasta. Górują nad nim główne budynki miasta, takie jak Palazzo Capitano del Popolo, Palazzo dei Priori, Torre del Popolo i Świątynia Minerwy.
- Chiesa Nuova: tradycja wskazuje, że jest to dom ojcowski i rodzinny świętego Franciszka z Asyżu, który był ważnym przystankiem w pielgrzymkach śladami świętego. W 1610 roku, na polecenie króla Hiszpanii Filipa III, w miejscu średniowiecznego kościoła wybudowano nowy, barokowy, według projektu Rufino da Cerchiara.
- Świątynia Minerwy: wracając na plac, kierując wzrok w lewo przejdziemy przez Forum Romanum i Muzeum Archeologiczne (Świątynia Minerwy). Wydobyty na światło dzienne w 1836 roku, wewnątrz znajdują się wyeksponowane sarkofagi, kapitały i inskrypcje pochodzące z Asyżu lub najbliższej okolicy. Pozostałości Forum obejmują podstawę świątyni z drzwiami wejściowymi do pronaosu, monumentalną cysternę, podium z miejscami dla sędziów, małą tetrastylową świątynię poświęconą Kastorowi i Polluksowi. W drugim pomieszczeniu znajdują się trzy marmurowe posągi znalezione na terenie Forum.
Kontynuuj wzdłuż via Portica, a następnie, przechodząc przez via Arlando Fortini, skręć w via San Francesco. Tutaj, zaraz po lewej stronie, znajduje się Portyk Monte Frumentario, który otwiera jedną z najpiękniejszych i najbardziej monumentalnych ulic w całym mieście.
Monte Frumentario
Palazzo del Monte Frumentario został zbudowany w 1267 roku poza pierwszym rzymskim kręgiem, po drugiej stronie drogi, która do dziś prowadzi do Bazyliki Świętego Franciszka. Wejście do struktury, która jest na trzech piętrach i wychodzi na via Fontebella, vicolo degli Esposti i via San Francesco, jest wprowadzone przez portyk z siedmiu łuków z obniżonym łukiem, wspierany przez małe kolumny z bizantyjskimi kapitelami wyrzeźbionymi przez weneckich rzeźbiarzy kamiennych. Fasadę wejściową zdobią freski namalowane przez umbryjskiego naśladowcę Giotta (ok. 1300 r.), za którymi wchodzi się do dużej sali ozdobionej neogotyckimi freskami i oświetlonej przez duże okno otwierające się na dolinę. Tytuł Monte Frumentario pochodzi z 1746 r., kiedy to biskup Ottavio Ringhieri przeniósł siedzibę Monte Frumentario Barberini, pobożnej instytucji założonej w 1634 r. przez kardynała Antonio Barberiniego. W przeciwieństwie do tego, co działo się na Monti di Pietà, na Monte Frumentario dokonywano wypożyczania zboża i innych produktów ziemi. Po różnych zastosowaniach, zawsze dotyczących działalności związanej z propozycjami kulturalnymi i rozrywką, od 2010 r., po gruntownej renowacji, budynek jest wykorzystywany jako centrum wystawiennicze, należące do najbardziej imponujących w Umbrii.
Po dotarciu do tego miejsca pojawia się pokusa, aby pójść dalej i dotrzeć do bardzo bliskiej bazyliki San Francesco. Ale dotrzesz tam na końcu, jako zwieńczenie tej trasy. Wokół Via San Francesco, w rzeczywistości, rozwikłać wiele pasów i alejek, które prowadzą do kilku innych ważnych punktów zainteresowania, że nie można nie wspomnieć i zostawić. W promieniu niecałego kilometra można znaleźć trzy monumentalne drzwi, które kiedyś i dziś umożliwiają wjazd do Asyżu. Dotarcie do nich i podziwianie ich da zwiedzającym coś więcej, udaje się uchwycić, jak to było z planowaniem miasta i organizacją miasta w czasach ich budowy, co nie pozostaje bez wpływu na oczywisty punkt zwrotny, który historycznie ucierpiał z powodu instalacji: pojawienie się św. Na południe od Via di San Francesco znajdują się dwie bramy: Porta San Francesco i Porta San Pietro. W bezpośrednim sąsiedztwie tego ostatniego znajduje się opactwo San Pietro.
Opactwo San Pietro
Został on założony między końcem X wieku a początkiem XI wieku na terenie, gdzie znajdowała się starożytna nekropolia rzymska. Jest prawdopodobne, że jego założenie poza murami miasta było częścią budowy kościołów i klasztorów w strategicznych miejscach na wsi, pożądanych przez mnichów z San Benedetto al Subasio. Klasztor znajdował się pod kontrolą opactwa San Pietro z Perugii. Obecność klasztoru jest udokumentowana od 1029 roku, poprzez rękopis zachowany w Archiwum Kapitulnym San Rufino, w którym czytamy: Terra Sancti Petri qui est monasterio, de Assisie. Kościół, współistniejący z Bazyliką św. Franciszka, prezentuje typową strukturę romańsko-umbryjską z XIII w., z charakterystycznymi znakami zakonu benedyktynów; jest to w rzeczywistości jeden z ostatnich przykładów architektury klasztornej w Asyżu, po tym jak edykt wydany w XIII w. pozwolił tylko zakonowi franciszkańskiemu budować nowe budynki. Fasada, wykonana z charakterystycznego różowego kamienia z góry Subasio, typowo romańska, podzielona jest na dwa rzędy gzymsem z małymi wiszącymi łukami i trójdzielnymi pilastrami. Centralny portal przedstawia u podstawy dwa lwy, a ościeża i archiwolta ozdobione są opaską racemową; druga archiwolta przedstawia głowy zwierząt. Górny rząd jest ozdobiony trzema dużymi oknami różanymi, które rozwijają się w korespondencji z portalami. Pierwotnie fasada zwieńczona była tympanonem, który został zburzony po trzęsieniu ziemi w 1832 roku.
Na północy natomiast znajduje się Porta di San Giacomo.
W końcu docieramy do miejsca, które jest punktem kulminacyjnym tej trasy, ukoronowaniem oferty kulturalnej i turystycznej, jaką Asyż ma do zaoferowania. Klasztor i Bazylika św. Franciszka, choć jest to kompleks sakralny, jest nie tylko miejscem pielgrzymek, ale przede wszystkim wspaniałym przykładem artystycznym i historycznym o bardzo wysokim poziomie, znanym i cenionym na całym świecie.
Bazylika San Francesco
E’ il luogo che dal 1230 conserva e custodisce le spoglie mortali del santo serafico. Voluta da Papa Gregorio IX quale specialis ecclesia, venne insignita dallo stesso Pontefice del titolo di Caput et Mater dell’Ordine minoritico e contestualmente affidata in perpetuo agli stessi frati. Nella complessa storia che ha segnato l’evoluzione dell’Ordine, la basilica (e l’annesso Sacro Convento) fu sempre custodita dai cosiddetti “frati della comunità”, il gruppo che andò in seguito a costituire l’Ordine dei Frati Minori Conventuali. Presso la Chiesa sepolcrale della Basilica dove fu eretto l’altare sulla tomba del Santo, il 19 novembre 1585, il papa francescano Sisto V, con la bolla Supernae dispositionis istituiva l’Arciconfraternita dei Cordigeri. Nel 1754 Benedetto XIV l’ha elevata alla dignità di Basilica patriarcale (dal 2006 “Basilica papale”) e Cappella papale. Nell’anno 2000, insieme ad altri siti francescani del circondario, la basilica è stata inserita nella Lista del patrimonio dell’umanità dell’UNESCO.
Il 16 luglio del 1228, a soli due anni dalla morte, Francesco venne proclamato santo da papa Gregorio IX; il giorno dopo, 17 luglio, lo stesso pontefice e il rappresentante dell’Ordine minoritico, frate Elia da Cortona, posero la prima pietra per la costruzione di quella imponente basilica, come pattuito l’anno prima. Fu ben presto chiaro che la nuova basilica sarebbe stata una specialis ecclesia, ovvero sia il santuario ospitante le spoglie del santo, sia la chiesa madre del nuovo Ordine. La basilica è formata da due chiese sovrapposte, legate a due diverse fasi costruttive: la prima legata al romanico umbro, di derivazione lombarda, la seconda legata al gotico di matrice francese. Straordinario è, in entrambi i casi, l’apparato decorativo interno.
Di fronte all’atrio che precede l’ingresso della basilica inferiore si trova l’ex oratorio di San Bernardino, costruito per il Terz’Ordine francescano da maestranze lombarde intorno alla metà del XV secolo.
L’abside, visibile dal Chiostro grande o dalla terrazza che vi si affaccia, ha forma semicircolare in basso che diventa poligonale in alto. Fiancheggiata da due piloni cilindrici, vi si aprono finestroni gotici. Alle decorazioni della basilica hanno collaborato i più illustri artisti del tempo da Giotto a Cimabue a Simone Martini.
Sempre nella basilica inferiore è situato un locale che ospita le reliquie di san Francesco e un piccolo ma significativo insieme di oggetti appartenuti al santo. La chiesa inferiore ha la funzione di chiesa sepolcrale, sottolineata anche dalla presenza della cripta. Appare ancora quasi romanica: è priva di elevazione, le crociere sono larghe, i costoloni hanno una sezione quadrangolare, i pilastri sono bassi e grossi per sostenere il grave peso della chiesa superiore. Lo stile gotico è reso palese dal forte distacco dei costoloni dalle vele, che fa risaltare l’ossatura in maniera più sentita che nel romanico.
Tra i sepolcri monumentali, degno di nota è quello di Giovanni di Brienne, imperatore latino di Costantinopoli (IV Crociata).
La chiesa superiore presenta una facciata semplice a “capanna”. La parte alta è decorata con un rosone centrale, con ai lati i simboli degli Evangelisti in rilievo. La parte bassa è arricchita dal maestoso portale strombato. Sul lato sinistro della facciata è stata appoggiata, nel Seicento, la Loggia delle benedizioni dalla quale, in epoca passata, si mostrava il Velo santo della Madonna. Sullo stesso lato, poco dopo la costruzione della chiesa superiore, è stato innalzato il campanile, un tempo cuspidato. Una certa somiglianza viene evidenziata con alcuni edifici francesi, come la cattedrale di Angers, che presenta affinità sia in alzato sia in pianta.
La basilica superiore contiene la più completa raccolta di vetrate medievali d’Italia. Quelle della zona absidale (antecedenti al 1253) sono attribuite ad artisti della Germania nord-orientale, mentre quelle del transetto e della navata sono in parte di francesi e in parte di una bottega nata nell’ambito dell’officina del Maestro di San Francesco, databili nella seconda metà del XIII secolo. Il risultato finale è dovuto al contributo essenziale di artisti di altissimo livello come Cimabue e Giotto, le cui sperimentazioni hanno fatto, della basilica di Assisi, uno dei luoghi più importanti per l’evoluzione dell’arte italiana ed europea tra il Duecento e il Trecento.
La basilica superiore è adibita alle funzioni liturgiche di carattere ufficiale, come testimonia la presenza del trono papale nell’abside.
Fu modello e ispirazione per le chiese francescane, anche se talvolta venne liberamente reinterpretato, per esempio usando una copertura a capriate invece delle volte. Tra le derivazioni più dirette vi è la basilica di Santa Chiara, sempre ad Assisi, le chiese di san Francesco ad Arezzo e a Cortona, la basilica di San Lorenzo Maggiore a Napoli. Fuori dall’Italia si riscontrano somiglianze, per esempio, nella Cattedrale di Angers in Francia, dove probabilmente ci furono contatti tramite Haymo di Faversham, generale dei francescani dal 1240 al 1244.
Il tour termina con la visita alla Basilica di San Francesco, ma non finisce certo la visita alla città di Assisi. La città possiede molti altri numerosi punti di interesse, che è oltremodo opportuno scoprire e conoscere. Il filo conduttore è sicuramente la vita del Santo Patrono d’Italia che ha profondamento influenzato la storia, l’architettura e l’urbanistica della città. Essa ha infatti una organizzazione che si può definire medievale: apparentemente disordinata, fatta di strade e vicoli che si intersecano senza una particolare organizzazione, intervallati da una serie casuale di piazze, palazzi e monumenti. Ma già dopo qualche ora, Assisi accoglie l’ospite con la sua particolare atmosfera, rendendo familiare da subito tutto l’ambiente, dove non sarà difficile orientarsi dopo un po’ di pratica.
Tra le innumerevoli altre meraviglie che la città umbra conserva, vale la pena citarne almeno altre due, sia per completezza di argomentazione, sia per importanza.
Kościół San Damiano
Położony jest na południowy wschód od historycznego centrum miasta. Warto go odwiedzić, gdyż jego historia w istotny sposób splata się z historią świętych symbolizujących Asyż: Franciszka i Klary. Mówi się, że w 1205 r. św. Franciszek z Asyżu, po wędrówce po okolicy, wstąpił do kościoła San Damiano, na wsi w Asyżu. Modląc się przed krucyfiksem znajdującym się w kościele i prosząc usilnie o światło na drogę, wiarę i nadzieję, usłyszał głos, który trzykrotnie prosił go o naprawę domu, który popadał w ruinę. To wydarzenie miało mieć głęboki wpływ na życie świętego, który w ostatnich latach życia skomponował tutaj Kantyk o stworzeniach. Wewnątrz krucyfiks ma bardzo szczególny wygląd: Chrystus na krzyżu nie pokazuje cierpienia, ale niemalże wydaje się stać, by z otwartymi ramionami przekazać przesłanie nadziei. W latach 1211-1212 św. Klara, zgodnie z przepowiednią św. Franciszka, założyła zakon mniszek klauzurowych, które mieszkały tam do 1260 roku. Ten sam kościół, według historiografii katolickiej, był bohaterem głównych cudów świętego: rozmnożenie chleba, dar oliwy, ucieczka Saracenów z klasztoru, niektóre egzorcyzmy i uzdrowienia, pojawienie się krzyża na chlebie przed papieżem.
Rocca Maggiore
Twierdza Maggiore dominuje nad cytadelą Asyżu i doliną Tescio od ponad ośmiuset lat, stanowiąc najważniejszą fortyfikację dla ich obrony. Do twierdzy można dotrzeć pieszo przez bramę Perlici, zbudowaną w 1316 roku: można podziwiać nienaruszone mury asyskie, które swoją długą drogą zaczepiają dwie twierdze, Maggiore i Minore. Tam też przebywał mały przyszły król Sycylii i cesarz Szwabii Fryderyk II, powierzony przez matkę Konstancję z Altavilli księżnej Urslingen, żonie księcia Spoleto. Do wewnętrznej części twierdzy (w której w 1972 r. kręcono niektóre sceny filmu "Brat słońce, siostra księżyc" w reżyserii Franco Zeffirellego) wchodzi się przez wejście do okrągłego bastionu, zbudowanego w 1535 r. przez Paola III Farnese: następnie dochodzi się do rozległego, zamkniętego dziedzińca, gdzie niegdyś znajdowały się pomieszczenia dla służby, oraz do męskiej, dawnej rezydencji kasztelana, podzielonej na cztery pokoje, do których prowadzą spiralne schody. Twierdza Maggiore jest połączona, poprzez mury z XIV wieku, z twierdzą Minore, czyli rocchetta lub cassero di sant'Antonio, zbudowaną przez Albornoza w 1360 roku w celu umocnienia, w kierunku góry, tej części fortyfikacji.
Wnioski
Nie jest to z pewnością kompletny i wyczerpujący przewodnik po tym, co można znaleźć w jednej z pereł włoskiego dziedzictwa kulturowego, jaką jest Asyż. Intencją jest udzielenie niewielkiej pomocy tym, którzy mają w programie lub w chęci przyjazdu i spędzenia dnia z kulturą, historią i sztuką. Chcieliśmy, na początku, zwrócić uwagę na aspekt, który często jest trochę niedoceniany, jak wskazówki drogowe, aby jak najbardziej ułatwić przybycie do miasta i cieszyć się wizytą bez niepokoju, że nie wiemy dokładnie, czego się spodziewać po przybyciu do miasta. Natychmiast znaleźć miejsce parkingowe, które jest wygodne, aby kontynuować na piechotę pozwala uniknąć niepotrzebnych strat czasu, że stres i frustrację turysty, który tak, oczywiście, nie zaczyna się z prawej stopy. Ponadto, integralną częścią kultury danego miejsca jest z pewnością jego ludność, z jej tradycjami i osobliwościami, które wyrażają się w wyraźny sposób w dziedzictwie kulinarnym przekazywanym z pokolenia na pokolenie. Doradztwo w zakresie degustacji jest integralną częścią doświadczenia, które staraliśmy się tutaj przekazać, a AssaggiAssisi jest właściwym miejscem, aby dać je do Ciebie.
Pozostaje tylko powiedzieć: udanej podróży!
Kliknij i dotrzyj do nas w ciągu kilku minut
Co powiecie na niepowtarzalne doświadczenie degustacji lokalnych produktów, mnóstwo sympatii, super kanapek i zapierających dech w piersiach widoków? Bajeczna, soczysta kanapka w plenerze po degustacji wszystkich lokalnych produktów.
Z AssaggiAssisi próbki wszystkie lokalne produkty, PRZED wybraniem swojego Super Kanapka. Obsługa zabierze Cię na wycieczkę degustacyjną, opowiadając o pochodzeniu smaków Umbrii, i w 10 minut ty i wszyscy twoi przyjaciele i krewni podróżujący z tobą mogą delektować się słynnym Super Kanapka Tonino il Contadino. Wszystko za jedyne 5 EURO! Tanie, prawda?
Kliknij tutaj, aby dowiedzieć się więcej
W AssaggiAssisi znajdziesz również deser Gelato Fresco, smaczny, odpowiedni dla młodszych i starszych, do zjedzenia z roztopioną czekoladą!